Συνέντευξη στο infowoman.gr: Πρόληψη των πτώσεων των ηλικιωμένων μέσα στο σπίτι

Εμείς μιλήσαμε με τον Δρ Αντώνιο Αγγουλέ, Χειρουργό Ορθοπαιδικής, Διδάκτωρ Ιατρικής Αθήνας σχετικά με το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα ηλικιωμένα άτονα να προλάβουν τις πτώσεις.

Οι πτώσεις συμβαίνουν κυρίως έξω από το σπίτι;

 Ένα σημαντικό ποσοστό ίσο με το 50 % των πτώσεων των ηλικιωμένων  γίνεται μέσα στο γνώριμο περιβάλλον του σπιτιού του ηλικιωμένου ατόμου όπου εκεί βρίσκεται το μεγαλύτερο διάστημα και νιώθει μεγαλύτερη άνεση με αποτέλεσμα πολλές φορές να δίνει μικρότερη προσοχή. Συχνά μάλιστα δεν θυμάται ούτε τον τρόπο ούτε και αυτό το γεγονός του ατυχήματος. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των ατυχημάτων γίνονται χωρίς την παρουσία κάποιου τρίτου ατόμου που μπορεί να βοηθήσει με αποτέλεσμα να καθυστερεί η παροχή βοήθειας. Έτσι είναι σημαντικό να περιοριστεί κατά το δυνατόν ο αριθμός  των πτώσεων μέσα στο σπίτι και οι σοβαρές συνέπειές τους. Ας σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα οι ηλικιωμένοι περνούν το μεγαλύτερο αν όχι όλο σχεδόν το διάστημα της ημέρας στο σπίτι εξαιτίας της υποχρεωτικής αλλά και σωτήριας για την υγεία και τη ζωή τους καραντίνας.

Είναι πολλοί οι παράγοντες που συντελούν στην αυξημένη συχνότητα πτώσεων στην τρίτη ηλικία  η οποία  συνοδεύεται από:

• Μειωμένη μυϊκή μάζα και δύναμη
• Κινητικά προβλήματα
• Αδυναμία βάδισης
• Μειωμένη ισορροπία
• Μειωμένη όραση
• Προβλήματα ακοής

ως συνέπεια της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης.

Μπορούν επίσης να συνυπάρχουν  διάφοροι  παράγοντες κινδύνου όπως:

• Άνοια
• Κατάθλιψη – Ψυχιατρικά προβλήματα
• Νευρολογικές Παθήσεις
• Καρδιακές Αρρυθμίες
• Ορθοστατική Υπόταση
• Υπογλυκαιμικά Επεισόδια
• Μυοσκελετικά Προβλήματα –Εκφυλιστική Αρθρίτιδα
• Aναιμία
• Ανεπάρκεια βιταμίνης D
• Πολυφαρμακία

Η φαρμακευτική αγωγή  μπορεί να σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα πτώσεων στα άτομα της τρίτης ηλικίας;

Οι ηλικιωμένοι γενικά και οπωσδήποτε  στη χώρα μας  συχνά λαμβάνουν πολλά και διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα. Γενικά θεωρείται ότι όταν κάποιο άτομο της τρίτης ηλικίας λαμβάνει από 4 και άνω διαφορετικά φάρμακα κάθε μέρα, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να υποστεί πτώση. Υπάρχουν μάλιστα φαρμακευτικές αγωγές που συνδυάζονται με μεγαλύτερη πιθανότητα πτώσεων στους ηλικιωμένους  με  σκευάσματα  όπως:

• Αντιυπερτασικά – Διουρητικά
• Αντιαρρυθμικά
• Αντιδιαβητικά
• Ψυχιατρικά – Νευροληπτικά

Πώς μπορούμε να περιορίσουμε  τις πτώσεις στο σπίτι  για τα ηλικιωμένα άτομα;

Πρέπει να διαμορφώσουμε  έτσι το περιβάλλον του σπιτιού ώστε οι ηλικιωμένοι να ζουν και να κινούνται μέσα σε αυτό με την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια. Για το σκοπό αυτό συστήνονται:

• Επαρκής φωτισμός ιδιαίτερα στην αρχή και το τέλος της σκάλας, όταν αυτή υπάρχει, ώστε να βλέπει καλά ο ηλικιωμένος που  πιθανά έχει μειωμένη όραση
• Ο φωτισμός δεν πρέπει να είναι ιδιαίτερα έντονος ώστε να «τυφλώνει»
• Να αποφεύγονται χαλιά, μοκέτες κ.λπ. που μπορούν να προκαλέσουν πτώσεις.
• Να μην υπάρχουν πεταμένα αντικείμενα στο πάτωμα, καλώδια ή μικρά έπιπλα στα οποία μπορεί κάποιος εύκολα  να σκοντάψει.

Επίσης  τα ηλικιωμένα άτομα μπορούν να βοηθηθούν με τα παρακάτω μέτρα:

• Διόρθωση της όρασης με κατάλληλα γυαλιά ή αν απαιτείται εγχείρηση καταρράκτη για την αποκατάστασή της
• Ακουστικά βαρηκοϊας

• Βοήθημα για τη βάδιση του ηίκιωμένου όπως βακτηρία, περιπατητήρα τύπου «Π» ή τρίποδο
• Διόρθωση παραμορφώσεων δακτύλων ποδιών που  μπορούν να επηρεάζουν τη βάδιση
• Αποφυγή υποδημάτων που γλιστρούν  όπως είναι ορισμένες  παντόφλες
• Διόρθωση της ορθοστατικής υπότασης, κατάλληλη ρύθμιση αντιϋπερτασικής αγωγής
• Επαρκής λήψη υγρών, πρόληψη της αφυδάτωσης
• Επαρκής λήψη βιταμίνης D – Διόρθωση ανεπάρκειας
• Ρύθμιση σακχάρου αίματος, αποφυγή υπογλυκαιμίας
• Στενή παρακολούθηση και ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνει ο ηλικιωμένος ώστε αφενός να  λαμβάνεται σωστά, σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες και αφετέρου να περιορίζεται στην απαραίτητη αγωγή με περιορισμό της πολυφαρμακίας
• Μυϊκή ενδυνάμωση, βελτίωση κινητικότητας και ισορροπίας του ηλικιωμέμου ατόμου με πρόγραμμα ασκήσεων που θα προσαρμόζεται σύμφωνα με τις δυνατότητες του και θα γίνεται υπό την επίβλεψη ειδικών επαγγελματιών υγείας

Γενικά  αξίζει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να περιοριστούν οι πτώσεις μέσα στο σπίτι για την τόσο ευαίσθητη ηλικιακή ομάδα των αγαπημένων μας ηλικιωμένων. Σε περπίπτωση οποιασδήποτε πτώσης οφείλουμε να τους παρέχουμε άμεσα βοήθεια. Για το σκοπό αυτό βοηθούν ιδιαίτερα μέσα επικοινωνίας όπως εύχρηστα για τους ηλικιωμένους κινητά τηλέφωνα, κουδούνια που μπορεί να υπάρχουν κοντά στο κρεβάτι τους ή άλλες έξυπνες συσκευές που μπορούν να έχουν παντοτε μαζί τους ώστε να ειδοποιήσουν αμέσως ότι χρήζουν της  βοήθειας μας.